Nauka zdalna wymaga nie tylko ułożenia sobie własnego planu dnia i zorganizowania własnej przestrzeni przez uczniów, ale także porozumienia się z innymi domownikami. Obecna sytuacja daje się we znaki wszystkim – zarówno nastolatkom, jak i ich rodzeństwu czy rodzicom. By ułatwić codzienne dogadywanie się i pozytywnie wykorzystanie dni spędzonych z rodziną, publikujemy porady przeznaczone specjalnie dla rodziców uczniów, którzy obecnie uczą się w domach.

Wskazówki przygotował nasz partner merytoryczny – Akademeia High School. Ich autorem jest dr Marta Dżoga.

1. Ustalenie wspólnych zasad życia

Dyskusja jest najlepszym sposobem na ustalenie wspólnych zasad. Warto spisać je na dużej kartce i zostawić na niej wolne miejsce na punkty, które mogą pojawić się w przyszłości.

Podczas tworzenia reguł, zawrzyjmy poniższe elementy:

• dzielenie się domowymi obowiązkami,
• komunikowanie swoich potrzeb (np. czasu na pracę, ciszy, czasu dla siebie), oczekiwań i ograniczeń,
• słuchanie potrzeb syna/córki i spokojne reagowanie nawet na najbardziej wymagające oczekiwania dziecka,
• ustalenie zasad korzystania z telefonu i bardziej świadomego używania mediów społecznościowych (np. wyłączanie powiadomień aplikacji, ustalenie wyznaczonych godzin sprawdzania wiadomości/powiadomień).

2. Zauważanie i akceptacja potrzeb córki/syna

Rozmawiajcie o swoich emocjach

Państwa dzieci, ze względu na ich wiek, mogą być szczególnie sfrustrowane kwarantanną, czemu mogą dawać wyraz w bezpośrednich kontaktach. Mogą również czuć się pozbawione swoich podstawowych praw i wolności. Przebywanie z rodzicami i rodzeństwem dłużej niż zwykle może powodować u nich złość, a to z kolei może prowadzić do konfliktów, kłótni i kryzysów. W takich sytuacjach rozmowa jest najważniejsza. Należy wytłumaczyć dzieciom, że sytuacja jest tymczasowa i nie różni się niczym od sytuacji innych nastolatków na świecie, a pozostanie w domu to jedyna szansa przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się choroby.

Rozmawiajcie o faktach

Otwarta rozmowa o obecnej sytuacji jest w tych okolicznościach bardzo ważna. Gdy dziecko dysponuje niewystarczającymi informacjami lub ma problem z rozróżnieniem prawdy od plotki albo gdy czuje się przeciążone nadmiarem informacji – wówczas może poczuć się zdenerwowane i niepewne. Warto stworzyć warunki, w których syn/córka może swobodnie opowiedzieć nam o swoich obawach, zadać pytania i dzielić się swoją wiedzą dotyczącą koronawirusa.

Złość, niepokój i stres to naturalne uczucia podczas wybuchu epidemii. Jeśli jednak obserwują Państwo, że dziecko:

• czuje się przytłoczone smutkiem, depresją lub niepokojem,
• ma problemy z koncentracją,
• ma problemy z zasypianiem lub dręczą je koszmary,
• odczuwa fizyczne dolegliwości jak bóle głowy, ciała, żołądka,

można spróbować skontaktować się ze szkolnym psychologiem lub zasięgnąć zdalnej porady psychologicznej.

3. Zapewnienie nastolatkowi osobnej przestrzeni do pracy

Chwilowo uczniowie utracili swoją naturalną przestrzeń do nauki. Jeśli więc to możliwe, należy zapewnić im taką przestrzeń w domu. W miarę możliwości należy wyznaczyć osobny pokój, w którym syn/córka będzie mógł/mogła odbywać zajęcia online i odrabiać lekcje, lub przeznaczyć na ten cel osobny fragment pokoju dziecka.

Choć to niełatwe, proszę postarać się zachęcić dziecko do pozostawienia telefonu poza pokojem, w którym pracuje.

Jeśli syn/córka posiada młodsze rodzeństwo, należy wytłumaczyć mu całą sytuację. Warto też zasugerować synowi/córce podział zadań pod względem ilości skupienia, którego wymaga ich wykonanie. Te wymagające większej koncentracji warto wykonywać wczesnym rankiem lub po południu.

4. Motywowanie syna/córki

Ciągłe przebywanie w domu może powodować problemy z mobilizacją, przez co nauka może rozciągnąć się na cały dzień.

• Istotne jest wprowadzenie planu dnia, co może okazać się również korzystne dla tych z Państwa, którzy pracują z domu. Ważne jest wyznaczenie jasnego podziału na pracę i relaks.
• Przed rozpoczęciem nauki warto zasugerować synowi/córce wzięcie prysznica i przebranie się w codzienne ubrania.
• Ważne jest również wypracowanie małego rytuału oznaczającego koniec pracy, może to być np. zamknięcie laptopa albo schowanie go do szuflady.
• Warto stosować również zasadę „ufaj, ale sprawdzaj”. Należy pytać, czy syn/córka brał/a udział we wszystkich zajęciach, czy odrabia zadania domowe i czy odbywa konsultacje online z nauczycielami.
• Należy wspomagać dziecko w efektywnym planowaniu czasu.

5. Wspólne spędzanie czasu

Kwarantanna to dobry czas na wspólne spędzanie czasu. Można przeznaczyć go na przykład na:

• wspólne oglądanie filmów, granie w gry, gotowanie;
• rozmawianie na poważniejsze tematy, jak związki czy przyjaźnie;
• lepsze poznanie dziecka poprzez wspólne omawianie jego planów na przyszłość oraz poznanie jego obaw i trudności, a także wspieranie go w pokonywaniu tych wyzwań.

6. Tworzenie rutyny

Kwarantanna to zupełnie nowa sytuacja dla Państwa i Państwa dzieci, a przestrzeganie rutyny pomoże umysłowi i ciału łatwiej dostosować się do nowych warunków i utrzymać niski poziom stresu.

• Codziennie spożywajcie posiłki o podobnych porach. Warto również zjeść wspólnie co najmniej jeden posiłek dziennie. Daje to dzieciom poczucie bezpieczeństwa i pokazuje im, że są dla Państwa ważne.
• Zachęcajcie dziecko do utrzymywania regularnego cyklu snu.
• Zachęcajcie dziecko do wykonywania tych samych porannych czynności (ubieranie się, prysznic).
• Zachęcajcie nastolatka do ścielenia łóżka i trzymania się od niego z dala w ciągu dnia.
• Na koniec dnia warto dokonać refleksji ze wszystkimi członkami rodziny. Mogłoby to pomóc nastolatkom lepiej zrozumieć siebie i zaplanować następny dzień: Co było dziś miłego? Co było dla mnie dobre? Co mi się udało? Co było trudne? To także dobry moment, aby wyrazić swoją wdzięczność. Taka wspólna refleksja cementuje relacje międzyludzkie.

Przydatne jest również stworzenie harmonogramu dnia, który powinien obejmować:

• czas na zajęcia online,
• czas na naukę,
• czas na relaks,
• czas na dbanie o ciało,
• czas na życie towarzyskie (rodzina i przyjaciele).

7. Zachęcanie dziecka do zdalnego kontaktu z innymi

Dla nastolatków ich grupa rówieśnicza jest z reguły bardzo ważna. Zachęcajcie ich do kontaktu z osobami, z którymi trzymali się, przez SMS-y, Messengera, WhatsApp itp. W ten sposób mogą stworzyć dookoła siebie (silny) system wsparcia.

8. Znajdywanie pozytywów pozostawania w domu

• Czas zadbać o siebie i swoich bliskich.
• Przytulanie, siedzenie blisko, delikatne gesty – to fantastyczne lekarstwo na samotność i lęk.
• Jeśli jest to ostatni okres przebywania dziecka w domu, zanim zacznie studiować poza miejscem rodzinnym, to może to być idealny czas, aby wyrazić swoją miłość, podzielić się swoją postawą, z której jesteście szczególnie dumni, opowiedzieć o swoich życzeniach dotyczących jej / jego przyszłości.

W wcześniejszych naszych wpisach znajdziecie porady dla uczniów dot. własnej organizacji pracy i sposobów na zachowanie równowagi w czasie ograniczonych możliwości wychodzenia z domu i nauki zdalnej.